• Jan Jaap Kassies

Vandaag is het 100 jaar geleden dat George Gershwins 'Rhapsody in blue' zijn première beleefde. De componist was zelf de pianosolist, het orkest van Paul Whiteman speelde de orkestratie van de hand van Ferde Grofé. Op 10 juni 1924 maakten ze er een plaatopname van voor het label Victor.

Meesterpianist Cor de Groot uitte in een interview met Henk van der Meyden in De Telegraaf zijn onvrede over de ontwikkeling in de uitvoeringen sinds de succesvolle première van deze klassieker.

"Ik sta er werkelijk verbaasd over zoals dit werk „Rhapsody in Blue" van Gershwin een lachspiegel is geworden van de bedoelingen die de componist er mee heeft. Men heeft het mooi willen maken en Paul Whlteman, die het oorspronkelijk met Gershwin speelde, heeft er na de dood van Gershwin een eigen werk van willen maken, waarmee hij de concertzaal ook binnenkwam. Maar het frisse, het jonge van de oorspronkelijke compositie verdween en als je Rhapsody in Blue nu hoort, word je er doodziek van: het is gewoon vervelend en langdradig geworden en het doet mij denken aan iemand die door de hete straten van New York in de zomer loopt en met zijn voeten aan het asfalt blijft plakken."

„Samen met mijn oude vriend Klaas van Beeck ben ik nu hard aan het werk deze compositie zaterdag in de oorspronkelijke versie voor de radio te spelen. Ik heb tot nu toe altijd geweigerd in een amusementsprogramma op te treden. Het is nogal mode om kunstenaars daarin als stunt dingen te laten doen die zij nooit doen. Daar ben ik tegenstander van geweest, maar ik heb ditmaal geen 'neen' gezegd, omdat dit voor mij de enige gelegenheid is Gershwin met een jazzband te spelen, het orkest van Klaas van Beeck, en waar krijg ik die kans?"

Klaas van Beeck, orkestleider-arrangeur in dienst van de KRO (1903-1979), kopieerde de oorspronkelijke plaatopname noot voor noot.
Zo kreeg Cor de Groot dus de mogelijkheid het beroemde stuk op 10 november 1962 met het Groot Dansorkest te spelen in het radioprogramma Tierelantijnen.
De partituur is bewaard in de omroepbladmuziekcollectie.

100_jaar_ Rhapsody_in_blue

In 1963 verscheen een plaatopname (Philips 313.391 SF), die hier te beluisteren is:

100_jr_RIB_hoestekst

Jazzhistoricus Herman Openneer: "Men zou dit het muzikaal testament kunnen noemen van de eerste belangrijke Nederlandse arrangeur/componist van op Amerikaanse leest geschoeide jazz- en dansmuziek".

Bron: Cees Mentink – Leidse jazzgeschiedenis van 1899 tot 2009