In het paspoort van Jan Nicolaas (Johan) Jong stond als beroep vermeld: ‘Toonkunstenaar’, maar er is niet veel bekend over deze man. Kleinzoon Rob Verdwaald neemt ons mee in zijn zoektocht naar het muzikale leven van zijn grootvader Johan Jong.
Johan Jong (1928)
In 1929 werd in de VARA-studio aan de Heuvellaan in Hilversum het, door het NVV geschonken, Standaart-orgel in gebruik genomen en daarop zou Jong vaak spelen. Op orgel, piano en Hammondorgel begeleidde hij voor de VARA-radio ongeveer 700 musici, zangeressen en zangers. Daar zitten bekende namen bij: Willy Alberti, Leo Fuld, de Kilima Hawaiians, Annie Palmen, Cor Steyn, en velen meer. Jong schatte zelf ongeveer 5.000 keer voor de radio geweest te zijn.
Als je de oude radiogidsen van de VARA erop nakijkt, blijkt dat hij regelmatig drie keer per dag te beluisteren was, als solist, als begeleider of als ensembleleider. Hij was betrokken bij meerdere ensembles waarin hij speelde en die hij dirigeerde. Zo maakte hij in 1936 deel uit van ORVITROPIA (orgel, altviool, trom, pauken, cello en piano), Sweetness & Rhythm (1938), Barcarolle (1947), de Banjoliers (1950) en De Roodborstjes. Laatstgenoemd ensemble leidde hij eerst samen met Henk van Laar en na diens overlijden in 1955 solo tot zijn pensionering in 1966. Hij heeft dan ook veel arrangementen op zijn naam staan en schreef regelmatig eigen composities.
Internationaal was hij bekend en orgelliefhebbers wereldwijd stemden af op de Nederlandse zenders wanneer hij speelde. Er werden plaatopnames gemaakt van zijn VARA-optredens en uitgezonden door lokale zenders in Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk en de VS. In Londen speelde hij diverse malen op het orgel van de BBC, bijvoorbeeld in een internationaal VARA-programma in 1938 met afwisselend Johan vanuit Londen en het Arbeiderszangkoor uit Denemarken. Met kerst 1948 werd een soortgelijk technisch hoogstandje bereikt met Johan op het Standaart-orgel vanuit Hilversum en koren in maar liefst zeven verschillende landen. In 1948 heeft Johan Jong het ensemble De Jonge Flierefluiters opgericht, dat met grote regelmaat voor de radio optrad en ook furore maakte door optredens in het hele land.
Bij VARA-, PvdA- en NVV-bijeenkomsten in het land ontbraken zij zelden. Van huis uit was Jong niet politiek geëngageerd maar door de VARA kwam hij in aanraking met de voormannen van de SDAP en later de PvdA, zoals Troelstra, Wibaut, Albarda, De Miranda, Vorrink en Drees en zo raakte hij steeds meer betrokken bij het socialistische gedachtegoed.
Hij leefde voor de muziek, maar bleef uit de schijnwerpers. In 1966 is Johan Jong met pensioen gegaan en in 1973 stopte hij, na 25 jaar, ook met de Jonge Flierefluiters. Hij overleed op 88-jarige leeftijd in 1989.
Kleinzoon Rob Verdwaald doet bij dezen een oproep om contact op te nemen als u met Johan Jong heeft samengewerkt of bijvoorbeeld zong bij De Roodborstjes of De Jonge Flierefluiters. Mail naar: rverdwaald@hotmail.com.
Composities, arrangementen en repertoire van Johan Jong in onze collectie.