Hilversumse Muziekschatten (nieuw seizoen podcasts)

Samen met de Stichting Omroep Muziek (SOM) grepen de NTR en NPO Radio 4 het 75-jarig bestaan van het Groot Omroepkoor en het Radio Filharmonisch Orkest aan om in 2020/2021 een unieke podcastserie te maken met vergeten stukken uit de collectie Muziekschatten.
Dit jaar doken programmamaker Frans van Gurp en schatbewaarder Jan Jaap Kassies wederom enkele parels op voor een vervolgserie Hilversumse Muziekschatten. Van Gurp spreekt verder musici en kenners die een nieuw licht werpen op de componist en het werk. Aan het woord komen o.a. Philomeen Lelieveldt (conservator collectie Nederlands Muziekinstituut), musicoloog Elmer Schönberger en Componist des Vaderlands Martin Fondse. 
Hieronder vindt u een overzicht van de nieuwe afleveringen.

Afl. 19: Dubbeltalenten & Buitenbeentjes (online 24 november 2022)

Jurriaan Andriessen - Rhapsodie voor 2 piano’s en orkest (1947)
Nicolas van Poucke en Thomas Beijer - piano;
Jazzy saxofoonkwartet: Christof May, Michiel van Dijk, Werner Janssen, Nils van Haften
Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Sander Teepen

Otto Ketting - Happy harp, Playboy, Sad clarinet en Playmate (1964)
Janneke Groesz-fluit; Aisling Casey-hobo; Frank van den Brink & Christof May-klarinet; Hajime Konoye-fagot;  Ellen Versney-harp; Sjeng Schupp-contrabas; Pieter de Vries-drums o.l.v. Martin Fondse

Twee eigenzinnige generatiegenoten in Hilversumse Muziekschatten. Jurriaan Andriessen voelde zich bij de radio als een vis in het water. Zijn dubbeltalent als veelzijdig componist en jazzpianist maakte hem gewild bij de omroepen. Zo schreef hij hoorspelmuziek, muziek voor radio en TV en in 1947 de Rhapsodie voor 2 piano’s en orkest, een wervelend miniconcert waarin de Amerikaanse filmmuziek doorklinkt.
Op Jurriaans uitnodiging schreef generatiegenoot Otto Ketting vier jazz-achtige stukken voor diens Studio II-ensemble bestaande uit vier houtblazers, harp en een ritmesectie. Het is na de filmmuziek bij Alleman Kettings laatste verkenning van de jazz.

====================================================

Afl. 20: Klassiek met swing : hoe klassiek geschoolde componisten lichte muziek omarmden (online 1 december 2022)

Ton de Leeuw - Afrika (1962)
Karel Mengelberg - Moon and sun (1962)
Else van Epen-de Groot - Sub-tropica (1962)
Hans Lachman - Passacaglia : (of Obsessie) (1954)
Radio Filharmonisch Orkest (versterkt met saxofoonkwintet) o.l.v. Sander Teepen
Saxen: Christof May, Michiel van Dijk, Werner Janssen, Nils van Haften en Jessie Brevé

Gedurende enkele seizoenen bracht NCRV begin jaren zestig op primetime een muziekprogramma op de buis: 'Muziek voor U'.
De dirigent, componist en leraar Pi Scheffer presenteert het voor een live publiek. Vast onderdeel is een opdrachtcompositie van een componist uit de ‘ernstige muziek’ die nu een stuk voor de Muziek voor U-bigband schrijft. Een hele reeks componisten is te gast. In deze aflevering aandacht voor opmerkelijke bijdragen van Ton de Leeuw, Karel Mengelberg en de 'componerende huisvrouw' Else van Epen-de Groot.
Met Afrika componeerde Ton de Leeuw twee jaar vóór In C van Terry Riley heuse Minimal Music! Daarnaast klinkt een werk dat Dolf van der Linden -oprichter van het Metropole Orkest- links liet liggen: Passacaglia van Hans Lachman. Op het titelblad prijkt een vooruitziend opschrift: ‘Voor Dolf of de prullenmand’.

====================================================

Afl. 21: Vereerd, verguisd en vergeten (online 8 december)

Cor de Groot - Music in a nutshell (1950)
Stephan Kiefer - piano; Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Sander Teepen

Cor de Groot is misschien wel onze beste pianist ooit. In 1936 is hij met de vermaarde pianist Emil Gilels finalist in een internationaal pianoconcours in Wenen. Hij
treedt op met de grote orkesten en dirigenten van zijn tijd. Zo is hij meer dan 80 keer solist bij het Concertgebouworkest. En hij componeert al vanaf zijn jeugd. Wat opvalt in zijn muziek opvalt is de trefzekerheid, zijn talent voor opgewekte virtuoze stukken en zijn instrumentatiekunst.
In Hilversumse Muziekschatten presenteren we een nieuwe opname van Music in a nutshell dat hij componeert voor dirigent Klaas van Beeck. Op de titelpagina schrijft De Groot: ‘ter gelegenheid van zijn dertigjarig bestaan als behoeder van de waarachtige amusements-kunst!’.

====================================================

Afl. 22: De meesterproef van Benedict Silberman (online 15 december)

Benedict Silberman - Vioolconcert (1925)
Nadia Wijzenbeek - viool; Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Chloe Rooke

In 1950 werd het voor het eerst en voor het laatst uitgevoerd. In deze podcast klinkt een fonkelnieuwe opname.
Benedict Silberman wordt in 1901 in een muzikaal gezin in Helsinki geboren. In 1914 verhuist het gezin naar Amsterdam waar hij al op jonge leeftijd tot het Amsterdams Conservatorium wordt toegelaten. Daar krijgt hij onder meer les van Sem Dresden en Bernard Zweers. Na 10 jaar studeert hij af. In 1925 componeert hij het Vioolconcert en zet daarbij hoog in; hij draagt het concert op aan niemand minder dan de vermaarde violist Alexander Schmuller. Maar door diens overlijden wordt de première uitgesteld, pas in 1950 zal het onder zijn leiding en met zijn Promenade Orkest in première gaan (met Gerard Meyer - concertmeester van het Promenade Orkest - als solist). Er bestaat een glasplaat van die opname, maar die heeft de tand des tijds maar nauwelijks doorstaan.
Niets in dit werk verraadt al zijn toekomst als componist, arrangeur en dirigent van licht-klassieke muziek. Het vioolconcert is namelijk een grootschalig hyper-romantisch werk dat in zijn expressie -met chromatiek en extreme melodische sprongen - eerder aan Erich Wolfgang Korngold of Alban Berg doet denken; een ware meesterproef.

====================================================

BONUS-cast: Onze muziekgeschiedenis in dozen en mappen (online 15 december)

Als bonusaflevering bij de vervolgreeks Hilversumse Muziekschatten spreekt Frans van Gurp conservatoren over hun muziekcollecties: Philomeen Lelieveldt (Haags Gemeentearchief - collectie Nederlands Muziek Instituut) en Jan Jaap Kassies (Muziekschatten).
Het NMI bevat de nalatenschap van talloze componisten en musici en Muziekschatten beheert alle partituren die ooit voor gebruik op radio en TV werden gecomponeerd. Maar na talloze bezuinigingsronden werden het beheer en exploitatie van hun unieke collecties steeds meer beperkt.
Hoe gaat Nederland om met zijn 'papieren' muzikaal erfgoed?
Wat wordt er nu gedaan om de collecties te beheren en voor het publiek toegankelijk te maken?
En wat is het belang van opnames?
Muziekbibliothecarissen Paul van den Berg en Annelies Vrieswijk vertellen over de uitdaging om de handschriften weer speelklaar te maken.
Freek Sluijs en Guido Nieuwdorp belichten de opnametechnische kant van de podcast.

Opnametechniek: Guido Nieuwdorp
Muziekregie: Freek Sluijs
Eindmontage: Misja van Waterschoot
Preparatie uitvoeringsmateriaal: Annelies Vrieswijk en Paul van den Berg